/2023.10.02/: АНУ-ын Тохиолдлын тайлангийн сэтгүүлээс гаргасан шинэ нийтлэлээс үзэхэд Ковид нь "хурдан явцтай сэтгэцийн эмгэг" болох прион өвчний тохиолдолтой холбоотой байгаа аж.
Энэхүү тохиолдол нь Нью-Йорк дахь Mount Sinai Queens эмнэлэгт хэвтсэн 62 настай эрэгтэйд тохиолджээ.
"Эмнэлзүйн хувьд тэрээр COVID-19-өөр халдварласны дараа түүний мэдрэлийн үйл ажиллагаа муудсан" гэж мэдүүлсэн байна.
Эцэст нь түүнд прион өвчин оношлогдсон бөгөөд энэ нь Ковидтой холбоотой байж болох уу гэсэн асуултыг төрүүлжээ.
Шинэ тайланд энэ нөхцөл байдал нь Ковид болон мэдрэлийн эсийн доройтлын хоорондох "хамаарал" боломжтой болохыг нотолсон аж.
Жонс Хопкинсийн анагаах ухаанд дурдсанаар прион өвчний хэд хэдэн төрөл байдаг бөгөөд тэдгээр нь маш ховор тохиолддог: АНУ-д жилд ердөө 300 орчим өвчний тохиолдол бүртгэгддэг. Хүмүүсийн хамгийн түгээмэл тохиолддог хэлбэрийг Крейцфельдт-Якоб өвчин гэж нэрлэдэг.
Эсийн гадаргуу дээр байдаг ердийн прион уураг хэвийн бус болсноор прионы өвчин үүсдэг. Энэ нь эцэстээ тархинд бөөгнөрөл үүсгэж, тархины гэмтэл учруулдаг бөгөөд энэ нь хувь хүний өөрчлөлт, ой санамж муудах, хөдөлгөөний хүндрэлд хүргэдэхээс гадна үхэлд хүргэдэг байна.
Зарим хүмүүс прион өвчнөөр өвчлөх магадлал өндөр байдаг бөгөөд энэ өвчин удамшдаг аж. Мөн бохирдсон эмнэлгийн хэрэгслээр дамжин халдварлах боломжтой байдаг.
Дементиагаас гадна алхалт өөрчлөгдөх, алхахад хүндрэлтэй болох, хий юм харах, будлих, булчин чангарах, ядрах, ярихад бэрхшээлтэй болох зэрэг шинж тэмдгүүд илэрдэг. Прион өвчнийг эмчлэх арга байхгүй ч өвчний явцыг удаашруулахын тулд зарим эмийг ууж болно. Эмчилгээ нь өвчтөний өвчний явц ахих тусам зовиургүй байлгахад байлгахад чиглэгддэг.
Прион өвчнөөр өвчилсөн хүмүүс ихэвчлэн хүний асаргаанд байх шаардлагатай болдог байна. Тэд хэсэг хугацаанд ганцаараа амьдрах боломжтой ч эцэст нь асрамжийн газар руу заавал шилжих шаардлагатай болно.
Дээрх өвчтөн эмнэлэгт хэвтсэнээс хойш гурван долоо хоногийн дараа "аажмаар хэлгүй" болж, юм залгихад хэцүү болсон байна. Түүнд удалгүй хооллох гуурсан хоолой хэрэгтэй болжээ. Өвчтөн гурван долоо хоногийн дараа нас баржээ.
Энэхүү тайланг бичсэн хүмүүс энэ нь Ковид-19 халдварын дараах прионы өвчний анхны тохиолдол биш гэж мэдэгджээ: Вирус гарч ирснээс хойш дор хаяж гурван удаа ийм тохиолдол гарсан байна.
Энэ хоёр хэрхэн холбогдож болох талаар тийм ч их мэдээлэл байхгүй байна. Судалгаанд "COVID-19 ба мэдрэлийн эсийн доройтлын хоорондын хамаарлын талаарх нотолгоо тодорхойгүй байна" гэж дурджээ.
Эх сурвалж: MSN.com
