/2021.11.17/: Тархины цус харвалт нь дэлхийн хэмжээнд нас баралтын 10%-ийг эзэлдэг бол сэтгэцийн олдмол эмгэг нь дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын хамгийн том сорилтуудын нэг бөгөөд 2050 он гэхэд 130 сая хүн тус өвчинд өртөх төлөвтэй байна.

Судалгаанд 50-74 насны 365,000 хүнийг арав гаруй жилийн турш ажигласан байна. Эхэндээ Их Британийн Биобанкны судалгаанд хамрагдсан оролцогчид хэр их кофе, цай ууснаа өөрсдөө тайлагнажээ. Судалгааны хугацаанд тэдний 5,079 нь сэтгэцийн өөрчлөлтөд орсон бол 10,053 нь нэг удаа цус харвасан байна.

Судлаачид өдөрт 2-3 аяга кофе эсвэл 3-5 аяга цай уудаг, эсвэл 4-6 аяга кофе, цайг хослуулан уудаг хүмүүс цус харвалт, сэтгэцийн өөрчлөлтөд өртөх эрсдэл хамгийн бага болохыг тогтоожээ.

Өдөрт 2-3 аяга кофе, 2-3 аяга цай уудаг хүмүүс цус харвах эрсдэл 32%-иар бага байжээ. Эдгээр хүмүүс цай, кофе уудаггүй хүмүүстэй харьцуулахад сэтгэцийн өөрчлөлтөд өртөх эрсдэл 28%-иар бага байжээ.

Судлаачид Plos Medicine сэтгүүлд бичихдээ: "Бидний хийсэн судалгаагаар кофе, цайг тусад нь эсвэл хослуулан дунд зэрэг хэрэглэх нь цус харвалт, сэтгэцийн өөрчлөлтийн эрсдэлийг бууруулдаг болохыг харуулж байна" гэжээ.

Кофе, цай нь цус харвалт, сэтгэцийн өөрчлөлт, цус харвалтын дараах сэтгэцийн эмгэгээс хамгаалах боломжтой ч учир шалтгаан, хамаарлыг тогтоох боломжгүй гэж үзэж байна.

Судалгаанд оролцоогүй Эдинбургийн Их Сургуулийн Тархины шинжлэх ухааны нээлтийн төвийн дэд захирал, Их Британийн Дементиа судлалын хүрээлэнгийн хөтөлбөрийн удирдагч, профессор Тара Спирс-Жонс үүнийг "сонирхолтой" гэж тодорхойлсон боловч цай, кофе нь цус харвалт, сэтгэцийн өөрчлөлтийн эрсдлийн хоорондын биологийн холбоог бүрэн ойлгохын тулд илүү их ажил хийх шаардлагатай байгааг онцлон тэмдэглэв.

Нээлттэй их сургуулийн хэрэглээний статистикийн профессор Кевин МакКонвэй мөн судалгаанд оролцоогүй бөгөөд энэ нь цус харвалт болон сэтгэцийн өөрчлөлтийн эрсдлийн хоорондын хамаарал нь цай, кофе уухад жигд нэмэгддэггүй эсвэл буурдаггүй болохыг харуулж байна гэв.

Их Британийн Alzheimer's Research-ийн судалгааны албаны дарга, доктор Роза Санчо хэлэхдээ: "Ихэнх хүмүүсийн хувьд сэтгэцийн өөрчлөлтөд өртөх эрсдэл нь нас, удамшил болон амьдралын хэв маягийн нарийн төвөгтэй харилцан үйлчлэлээс хамаардаг. Бидний амьдралын хэв маягийн аль нь тархины эрүүл мэндэд хамгийн ихээр нөлөөлдгийг ойлгох нь хүмүүст амьдралынхаа талаар мэдээлэлтэй шийдвэр гаргах боломжийг олгох түлхүүр юм" гэжээ.

Эх сурвалж: theguardian