/2022.10.25/: Орос Украиныг бохир бөмбөг гэгдэх бөмбөг ашиглахаар төлөвлөж байна гэж буруутгаж байгаа бөгөөд Киев болон түүний барууны холбоотнууд Москва хөршийнхөө эсрэг дайныг хурцатгах шалтаг болгон ашиглаж болзошгүй хэмээн няцаасан юм.

Бохир бөмбөг нь динамит гэх мэт ердийн тэсрэх бодис, уран зэрэг цацраг идэвхт бодисыг нэгтгэсэн зэвсэг юм. Энэ нь аливаа цэргийн байг устгахаас илүү айдас, сандралыг түгээх зорилготой тул улс орнууд биш харин террористуудын зэвсэг гэж нэрлэдэг.

Украины албаныхан Москвагийн мэдэгдлийг удаа дараа няцаасан бөгөөд Киевийн Гадаад хэргийн сайд НҮБ-ын байцаагчдыг Украинд айлчлахыг урьж, “нуух зүйлгүй” гэдгээ илэрхийлжээ.

Орос юу гэж мэдэгдэж байна вэ?

Москва ямар ч нотлох баримт гаргалгүй, Украйнд бохир бөмбөг бүтээхэд шаардлагатай технологи бүхий шинжлэх ухааны байгууллагууд байдаг гэж мэдэгдэж, Киевийг үүнийг ашиглахаар төлөвлөж байна гэж буруутгаж байна.

ОХУ-ын Батлан хамгаалахын сайд Сергей Шойгу аравдугаар сарын 23-нд АНУ-ын Батлан хамгаалахын сайд Ллойд Остинтэй утсаар ярихдаа энэхүү мэдэгдлийг хийсэн гэж Америкийн албаны хүн мэдэгдэв.

Шойгу мөн Франц, Британийн түншүүддээ ийм тайлбар хийсэн байна.

Аравдугаар сарын 25-нд болох НҮБ-ын Аюулгүйн Зөвлөлийн хуралдаанд Орос Украиныг буруутгах баримтаа өргөн барихаар төлөвлөж байна гэж Ройтерс агентлаг мэдээллээ.

Дэлхий нийт хэрхэн хүлээж авсан бэ?

ОХУ-ын мэдэгдлийг Украин, АНУ, Их Британи, Европын холбоо, НАТО эрс няцааж, Москваг хуурамч ажиллагаа явуулахыг оролдож байна гэж буруутгаж байна.

Украины Ерөнхийлөгч Володимир Зеленський аравдугаар сарын 23-ны орой үг хэлэхдээ "Хүн бүр бүх зүйлийг сайн ойлгож байгаа, энэ дайнд төсөөлхөөргүй бохир бүхний эх үүсвэр нь хэн болохыг ойлгож байгаа" гэж хэлсэн байна.

НҮБ-ын цөмийн хяналтын байгууллага аравдугаар сарын 24-нд Киевийн эрх баригчдын хүсэлтийг хүлээн авсны дараа Украин дахь цөмийн хоёр байршилд байцаагчдыг илгээнэ гэж мэдэгдэв.

Украины Гадаад хэргийн сайд Дмитрий Кулеба өчигдөр твиттер хуудсандаа “Украин Оросоос ялгаатай нь үргэлж ил тод байсаар ирсэн, одоо ч хэвээрээ байгаа. Бидэнд нуугаад байх зүйл байхгүй” гэж хэлжээ.

Бохир бөмбөг цөмийн зэвсэг мөн үү?

Үгүй

Бохир бөмбөгний дэлбэрэлт нь ердийн тэсрэх бодисоор үүсгэгддэг. Цөмийн зэвсгийн дэлбэрэлт нь дэлхийн 2-р дайнд АНУ Японд хаясан атомын бөмбөг гэх мэт цөмийн урвалын үр дүнд үүсдэг.

АНУ-ын Дотоодын аюулгүй байдлын яамны (DHS) мэдээллийн хуудсанд "Цөмийн бөмбөг нь бохир бөмбөгөнд ашиглаж болох ердийн тэсрэх бөмбөгөөс хэдэн мянгаас хэдэн сая дахин хүчтэй дэлбэрэлт үүсгэдэг" гэсэн байна.

Цөмийн зэвсгийн дэлбэрэлт нь бүхэл бүтэн хотуудыг хавтгайруулж чадна. Тухайлбал, 1945 онд Нагасаки хотод хаясан атомын бөмбөг нь тус хотын 6.2 хавтгай дөрвөлжин километр талбайг устгасан гэж ICAN буюу Цөмийн зэвсгийг устгах олон улсын кампанит ажил хийсэн байгууллагаас мэдээлсэн байна. Бохир бөмбөгөнд агуулагдах ердийн тэсрэх бодис нь хэдхэн барилгыг нурааж, гэмтээх боломжтой аж.

Үүний зэрэгцээ, цөмийн дэлбэрэлтийн мөөгөнцрийн үүл нь хэдэн арваас хэдэн зуун хавтгай дөрвөлжин км талбайг хамарч, цөмийн материалын нарийн ширхэгтэй тоосонцор буюу цацраг идэвхит бодисыг тухайн газарт тараах боломжтой гэж DHS мэдэгдэв.

DHS-ийн мэдээлснээр бохир тэсрэх бөмбөгний цацраг идэвхт бодисын ихэнх хэсэг нь хотын хэдэн блок эсвэл хэдэн хавтгай дөрвөлжин км дээр тархах болно гэжээ.

Бохир бөмбөг хэрэглэж байсан уу?

Үгүй

1995 онд Чечений босогчид Москвагийн цэцэрлэгт хүрээлэнд босогчид бөмбөг суулгасан ч тэсэлж чадаагүй гэж Гадаад харилцааны зөвлөл мэдээлэв.

Аль-Кайда, ISIS зэрэг террорист байгууллагууд бохир бөмбөг бүтээхийг оролдсон гэх мэдээлэл гарсан ч нэг нь ч дэлбэрээгүй байна.

Бохир бөмбөгөнд агуулагдах цөмийн материал үхлийн аюултай юу?

DHS-ийн мэдээлснээр бохир бөмбөг хангалттай өндөр тунгаар цацраг туяа цацаж, "олон тооны хүмүүсийн эрүүл мэндэд шууд нөлөөлөл үзүүлэх эсвэл үхэлд хүргэх" магадлал багатай юм.

Үхлийн аюултай цацрагийг түгээх чадвартай бохир бөмбөг хийхийн тулд зэвсэг бүтээх ажлын явцад уг материалыг бүтээгчдээ үхүүлэхгүйн тулд хар тугалга эсвэл гангаас их хэмжээний хамгаалалт хийх шаардлагатай болно.

Гэхдээ ийм хамгаалалтын материалыг ашиглах нь тэсрэх бөмбөгийг нүсэр, зөөх, байрлуулахад хэцүү, хүнд болгох бөгөөд цацрагийн тархалтыг ч хязгаарлах болно гэж Техасын мужийн агентлаг мэдээлэв.

Цацрагт хир зэрэг өртөх вэ?

Техасын эрүүл мэндийн албаны мэдээлснээр бохир тэсрэх бөмбөгөөс үүссэн цацраг нь шүдний рентген зураг авах үеийнхтэй ижил түвшинд байх болно гэжээ.

DHS-ийн мэдээлснээр цацрагийн өвчний хүндрэх магадлал нь маш бага бөгөөд цаг хугацааны явцад илрэх боломжтой аж.

"Дэлбэрэлт болсон газраас багахан зайд холдох нь их хэмжээний хамгаалалт болж чадна, учир нь эх үүсвэрээс холдох тусам тунгийн хэмжээ эрс буурдаг" гэж DHS хэлэв.

Мөн хүмүүс цацраг туяа залгихгүйн тулд хамар, амаа таглаж, тоосжилтоос зайлсхийхийн тулд гэртээ орж, хувцсаа гялгар уутанд хийж, бохирдуулагч бодисыг арилгахын тулд арьсаа зөөлөн угаах хэрэгтэй гэж DHS мэдэгдлээ.

Эх сурвалж: CNN