Сүүлийн арав гаруй жилийн дотор цахилгаан автомашины хэрэглээ, үйлдвэрлэл үлэмж нэмэгдэж, цэнэглэдэг станцууд нь ч мэр сэр үзэгдэх болов. Гэхдээ цахилгаан автомашин үнэхээр шатахуун хөдөлгүүрт автомашинуудыг зах зээлээс түрж чадах уу? Түүний давуу болон сул талууд юу вэ гэдгийг мэдмээр байна уу?

Давуу талууд:

1. Хүлэмжийн хий ялгаруулахгүй

Цахилгаан автомашины хамгийн том давуу тал бол агаарын бохирдол үүсгэдэггүй явдал юм. Дотоод шаталтат хөдөлгүүр бүхэн нүүрстөрөгчийн дан болон давхар исэл, азотын исэл ялгаруулж байдаг бол цахилгаан хөдөлгүүрт ялгаруулах хорт хий байхгүй. Тиймээс байгаль орчинд ээлтэй амьдрах хүсэлтэй бол цахилгаан автомашин сонгох нь зүйн хэрэг.

Гэвч цахилгаан автомашин нь агаарт шууд хорт хаягдал ялгаруулахгүй ч гэсэн түүнийг цэнэглэх эрчим хүчийг үйлдвэрлэхийн тулд мөнөөх л нүүрс, газрын тос, байгалийн хий зэрэг агаар бохирдуулагч түлш ашиглах болдог тул дам утгаараа агаарын бохирдолд хувь нэмрээ оруулж байдаг.

2. Жолоодох үеийн дуу чимээ

Дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй машинууд, түүн дотроо дрифт буюу уралдаанд зориулан тоноглосон автоашинуудын дуу чимээ маш чанга байдаг. Харин цахилгаан хөдөлгүүрт автомашинаас хөдөлгүүрийн дуу гэж гарахгүй тул дуу чимээний бохирдол үүсгэхгүй давуу талтай. Бүр огт чимээ гардаггүй гэж ойлгож болохгүй, мэдээж хэрэг машин механизм ажиллаж байгаа л хойно чимээ гарч л таарна. Гэхдээ шатахуунаар ажилладаг хөдөлгүүртэй харьцуулах аргагүй билээ.

3. Засвар, арчилгааны зардал бага

Уламжлалт автомашинууд нэг засварт ороод гарахаараа олон эд анги солих, шинэчлэх хэрэг гардаг тул тэр хэрээрээ засварын төлбөр өндөр байдаг. Цахилгаан автомашины эвдрэл гэмтэл бага байдаг нь түүнд суурилуулсан хөдлөх эд ангиуд шатахуунаар явдаг машиныхаас хавьгүй цөөн байдагт оршино. Учир нь автомашин шатахуунаар хөдлөхийн тулд маш олон эд анги ажиллаж, тэр хэмжээгээрээ элэгдэл үүсч байдаг.

Гэхдээ техник учраас тодорхой эвдрэл гэмтэл гарах нь тодорхой ч энгийн автомашиныхаас харьцангуй бага эвдрэл гэмтлийн асуудалд ордог ажээ.

4. Шатахууны зардал хэмнэнэ

Жил ирэх бүр бензин шатахууны үнэ өссөөр л байгаа. Ялангуяа сүүлийн нэгээс хоёр жилийн дотор банкаа дүүртэл бензин авах нь зарим хүний хувьд хагас сая төгрөгөөр хэмжигддэг болсон нь нууц биш. Гэлээ гээд нэгэнт л шатахуун авах нь хоол ундаа авахтай ижил хэрэгцээ учраас авахгүй байх аргагүй.

Цахилгаан автомашин нь шатахуунд мөнгө огт зарцуулахгүй тул сард гардаг байсан шатахууны зардлаа хуримтлуулах, эсвэл өөр зүйлд зарцуулах боломжийг танд олгоно.

5. Машинаа гэртээ цэнэглэх

Цахилгаан автомашины өөр нэг давуу тал нь гэр орондоо машинаа цэнэглэх боломж юм. Цаг агаар таагүй, эсвэл шатахууны урт дараалал үүссэн үед шатахуун түгээгүүр рүү явна гэдэг тийм ч хүсэх зүйл биш. Харин цахилгаан автомашинаа шөнө нь гэртээ цэнэглэж хоноод, өглөө нь унаад гарахад ямар ч асуудалгүй билээ.

6. Татварын хөнгөлөлт

Нэгэнт цахилгаан автомашин нь агаар бохирдуулахгүй учраас автомашины татвар төлөхөд агаар бохирдуулсны татвараас лавтайяа чөлөөлөгдөнө. Мөн импортын татвар ч бага төлөгдөх учир эргээд автомашины зарагдах үнэд ч нааштайгаар нөлөөлдөг. Улс бүр өөр өөрийн гэсэн хуулийн зохицуулалттай бөгөөд зарим улс оронд цахилгаан автомашин худалдан авсан иргэдэд татварын томоохон хөнгөлөлт эдлүүлэх асуудал ч яригдаж байна.

Сул талууд.

1. Өндөр үнэ

Цахилгаан автомашин нь харьцангуй шинэ технологи учраас хэрэглэгдэх хүрээ хязгаарлагдмал юм. Хэрэглээ нь ийм хязгаарлагдмал учраас цахилгаан автомашин үйлдвэрлэхэд шаардлагатай батарей, хөдөлгүүр, бусад чухал эд ангиудыг үйлдвэрлэгч нар цөөн байдаг. Энэ төрлийн бүтээгдэхүүний эрэлт нь ямагт нийлүүлэлтээсээ давж байдаг учир эцсийн бүтээгдэхүүний үнэ өндөр тогтоход нөлөөлдөг. Мөн цахилгаан автомашины технологийн судалгааны өртөг нь шатахуунаар явдаг машины судалгаанаас хавьгүй өндөр байна.

Тийм болохоор цахилгаан автомашин нь бага зэргийн өндөр үнэтэй, хамгийн хямд загварууд нь гэхэд л 20000 – 25000 ам.доллараар үнэлэгдэж байна. Цоо шинэ машин худалдан авахад тийм ч өндөр үнэ биш ч гэлээ орлого багатай иргэдийн хувьд цахилгаан машин шинээр нь авах нь бараг боломжгүй зүйл болж хувирч байна.

2. Цэнэглэх хугацаа урт

Шатахуунаар явдаг автомашиныг шатахуунаар дүүргэхэд хэдхэн минут л болно. Харин цахилгаан автомашиныг бүрэн цэнэглэнэ гэдэг нь хэдэн цагийн ажил юм. Ямар цэнэглэгч, ямар кабель ашиглаж байгаагаасаа хамаараад цахилгаан автомашиныг цэнэглэх хугацаа харилцан адилгүй байдаг.

Зарим төрлийн цэнэглэгч автомашиныг бүтэн өдөржин залгаж байж ч дүүртэл нь цэнэглэх нь бий. Тиймээс хол замд аяллаар яваа үед энэ нь томоохон саатал үүсгэнэ гэсэн үг. Гэхдээ Tesla автомашинд ашигладаг өндөр хүчдэлийн цэнэглэгч, супер цэнэглэгч кабель ашиглах юм бол машинаа богино хугацаанд цэнэглэх боломжтой.

3. Тог цахилгаан тасрах эрсдэл

Хэдийгээр хаа сайгүй тоггүй болох магадлал маш бага ч гэлээ энэ бол тохиолдохыг үгүйсгэж болохгүй эрсдэл мөн билээ. Цахилгаан сүлжээний гэмтлээс болоод хэдэн цаг, хэдэн өдрөөр ч тоггүй болох явдал хааяа гардаг. Ийм тохиолдол үүсэхэд цахилгаан автомашин унадаг хүн нилээн хүнд байдалд орох нь тодорхой юм.

4. Цэнэглэгч станцын хязгаарлагдмал байдал

Сүүлийн жилүүдэд цахилгаан автомашин эзэмшигчдийн тоо нэмэгдсээр байгаа ч түүнтэй зэрэгцсэн хурдаар цэнэглэгч станцын тоо олширч чадахгүй байна. Хайбрид буюу хосолмол хөдөлгүүртэй машин унадаг хүнд энэ бол асуудал биш байж болох ч бүрэн цахилгаан автомашин унадаг хүний хувьд энэ бол маш том асуудал.

Гадаад орнууд зөвхөн томоохон хотуудаа л автомашины цэнэглэгчээр хангасан байдаг ба орон нутгийн замд нь ч цэнэглэгч станц цөөн байдаг. Харин манай улсад энэ төрлийн цэнэглэгч бараг нүдний гэм гэж хэлэхэд болно. Хэдий гэртээ цэнэглээд байх боломж байгаа ч гадуур явж байгаад цэнэг дуусах тэр мөчид байдал нилээн хүнд болж хувирах нь дамжиггүй.

5. Бүрэн цэнэгээр туулах зай хязгаарлагдмал

Цахилгаан автомашин бүрийн бүрэн цэнэгээрээ туулах зай харилцан адилгүй байдаг. Жишээ нь Tesla 2023 X загвар гэхэд л нэг цэнэглэлтээр 550 км зай туулах боломжтой бол Nissan Leaf шинэ загвар нь 382 км туулах батарейн багтаамжтай байна.

Өөрөөр хэлбэл, таны түрийвчний боломжоос шалтгаалаад, машин бүр өөр өөр зайг бүрэн цэнэгээрээ туулах хязгаартай тул нэгэнт авахаар шийдсэн бол энэ хүчин зүйлийг зайлшгүй бодолцож байж шийдвэрээ гаргах нь зүйтэй юм.

6. Заримдаа цэнэглэх зардал өндөр гарахыг үгүйсгэхгүй

Цахилгааны төлбөр нь олон шатлалаар, хоёроос гурван горимоор бодогддог гэдгийг та андахгүй мэдэх байх. Шөнийн цахилгааны хямдрал зөвхөн гэр хороололд үйлчилдэг, алслагдсан сум суурингуудад цахилгааны үнэ тариф хотынхоос өндөр байдаг гэх мэтчилэн цэнэглэлтийн зардалд нөлөөлөх хүчин зүйл газарзүйн байршлаас хамаарах магадлалтай.

Дээрх мэдээллийг бүрэн уншсан бол цахилгаан автомашин нь өөрийн гэсэн давуу болон сул талуудыг аль алийг нь агуулж байгаа талаар та тодорхой мэдээлэл авсан байх. Таны амьдардаг газар, хийдэг ажил, орон сууцны нөхцлөөс хамаараад, цахилгаан автомашин худалдан авах нь оновчтой сонголт уу, алдаа болох уу гэдэг нь шийдэгдэх нь. Тиймээс сайтар бодолцож, тал бүрийн нөхцлүүдийг судалсны үндсэн дээр худалдан авалтын шийдвэрээ гаргаарай гэж зөвлөх байна.